Spuiten en polijsten van een gitaar
Voorbereiding:
Dit is absoluut het moeilijkste deel, maar ook het belangrijkste deel van het bouwen van je gitaar, of je nu een kleur aan wilt brengen of de nerf van je hout wil laten zien, hier zit de uitdaging !
We beginnen met de benodigde materialen:
- Vlakschuurmachine (kleine ronde of kleine vlakschuurmachine). Deze kan voor de vlakke delen een prima hulpmiddel zijn. Echter helaas zitten er niet alleen maar vlakke delen op je gitaarbody.
- Gebruik voor de kleine/smalle ronde delen een stuk rond hout (bezemsteel afzagen !!) en wikkel hier het schuurpapier om;
- Een schuurklosje dat flexibel is voor de grote ronde vlakken;
- Een schuurklosje dat stevig en vlak is voor de vlakke delen;
- Mondkapje en latex handschoenen, de meeste lakken zijn heel slecht voor je longen.
Kijk ook eens naar het YouTube filmpje over het afwerken van je gitaar en wat tips hiervoor. https://www.youtube.com/watch?v=Gxf9HVScCDg
Het beste resultaat bereik je met een spuitcabine. Dit om te voorkomen dat je stof, vliegjes etc in je lak krijgt. Nou snap ik dat niet iedereen de ruimte of mogelijkheden heeft een spuitcabine te kopen/bouwen.
In dat geval hierbij wat mogelijkheden:
- Je kan zelf een spuitcabine bouwen (binnen of buiten) van een grote doos of/en een stuk plastic. Sluit dit bijna luchtdicht af met duct-tape en maak een gat voor de stofzuigerslang. Zet de stofzuiger een half uur aan voor je gaat spuiten zodat alle stof uit je zelfgebouwde cabine verdwenen is. Spuit je buiten, spuit niet onder de 10 graden Celsius;
- Indien je geen spuitcabine kan bouwen en je toch in de buitenlucht wilt spuiten, doe dit dan wanneer er geen wind is en er weinig pollen etc. in de lucht zijn;
- Kijk of je een autospuiter kan vinden en zijn spuitcabine kan gebruiken. Vaak worden deze cabines niet fulltime gebruikt en wil hij deze wel verhuren voor een zacht prijsje. Echter dit is wel lastig omdat je nou eenmaal tijd nodig hebt om te schuren tussen de laklagen en te wachten totdat je een 2e en 3e laag etc. kan spuiten.
- Zelf gebruik ik mijn schuur die ik ombouw tot spuitcabine, ik hang aan de wanden plastic en gebruik als afzuiging een oude stofzuiger die in met de slang door het raam naar buiten laat. Op een oude lampenkap sluit ik de slang aan zodat je een soort afzuigkap hebt.
Kijk eens naar dit fimpje https://www.youtube.com/watch?v=0hz5X0G7uJE .Hier zie je een idee voor een kleine spuitcabine van een doos (voor een gitaar wat groter uit te voeren). Handig is als je er zelf ik kan staan, maar een kleine doos kan ook werken als je de gitaar kan draaien of als je de body los van de hals spuit. Maak hiervoor een draaimechanisme boven aan de doos, zodat je met de hand de gitaar/body kan draaien.
Spuiten
Onderstaande gaat alleen op indien je de gitaar een kleur wilt geven!
Allereerst moet je er natuurlijk voor zorgen dat er geen deuken of diepe krassen en dergelijke in je body en hals aanwezig zijn. Schuur deze er echt zo zorgvuldig mogelijk uit.
Schuur van K80 (korrel) naar K240 (korrel) voordat je start met het spuiten van grondlak of filler.
Eerst de grondlaag aanbrengen om de nerven van het hout te vullen. Over deze grondlaag kan dan een kleurlaag worden aangebracht. Over de kleurlaag moet altijd een blanke aflak laag worden aangebracht. Deze blanke laklaag kan een hoogglans, satijn of matte finish hebben.
Grondlaag aanbrengen (primer)
Het aanbrengen van de grondlaag heeft als doel alle open nerven te vullen. Deze lak is gemakkelijk te verwerken, droogt snel, is goed schuurbaar en geeft al na een aantal lagen een glad oppervlak. De lak kan op alle gangbare houtsoorten worden gebruikt. Dit kan met spuitbus of met kwast.
Na het aanbrengen van de grondlaag neem je volgende stappen:
- Hout schuren met K240;
- Na 30 minuten zonder schuren een 2e laag en eventueel weer 30 minuten later een 3e laag aanbrengen en dan 24 tot 48 uur laten drogen;
- Schuren met korrel K240, indien nog niet alle oneffenheden verdwenen zijn nog 1 maal gronden op dezelfde manier als hierboven beschreven;
- 24 tot 48 uur laten drogen. Gladschuren met korrel K240 of K320. Als je toch nog door de grondlak heen schuren dan kan je plaatselijk nieuwe lak aanbrengen;
- Controleer nu op krasjes, deukjes etc en werk deze bij en start weer bij stap 3.
Dekkende kleurlaag aanbrengen
Dekkende kleurlak m.b.v. een spuitbus: Goed te doen!
Wil je je zelfgemaakte instrument thuis met een professioneel resultaat afwerken, volg dan onderstaand advies goed op ! Er zijn verschillende video’s te vinden voor het aflakken van je gitaar, maar er zijn ook andere methoden te vinden en misschien zit er iets voor jou tussen wat je beter of leuker vindt. Daarom behandel ik hier alleen de methode met een kleurlaag die iedereen kan gebruiken (met spuitbus of spuitpistool) om tot een mooie professionele afwerking te komen.
Nog wat tips:
Let op:
- De kleurlak kan niet op het kale hout worden aangebracht. Er moet eerst een grondlaag worden aangebracht;
- De kleurlaag moet altijd binnen 24 uur afgewerkt worden met een blanke aflak laag;
- Gebruik acryl lak, 1K of 2K lakken van een gerenommeerd merk. Hier geldt: goedkoop is duurkoop. Het resultaat kan dan tegen vallen en dan moet je weer schuren, tot alle ergernis van dien;
- Oefen met de spuitbus eerst op een goedkoop stuk hout zodat je de vaardigheden van het spuiten onder de knie krijgt ! Een goedkope kleurlak (acryl) van Action is, naar mijn ervaring, wel van uitzonderlijk goede kwaliteit en spuit heel mooi. Helaas zijn de kleuren beperkt tot zwart, rood en wit.
- Water gedragen lakken kunnen niet worden gebruikt ! Dit o.a. i.v.m. de slechte hechting;
- Meng nooit laksystemen door elkaar!;
- Een You-tube video met valkuilen voor het spuiten met een spuitbus vind je via deze link: https://www.youtube.com/watch?v=f21nAlTAbxQ
Na het aanbrengen van de kleurlaag moet deze altijd worden behandeld met een blanke lak laag. Een kleurlak geeft na droging een dunne, poederachtige laag. Daarna kan dan met een blanke lak (hoogglans, satin of mat finish) een zeer professioneel eindresultaat worden behaald. Door de heldere lak krijgt je mooie sprekende kleuren. De hoogglanslak is tevens zeer eenvoudig en goed te polijsten. Kleine zakkers kunnen weggeschuurd en eenvoudig gepolijst worden. Ook geeft de blanke lak uw instrument een beschermende laag.
Spuitafstand ca. 15 tot 20 cm. Doorgaans zijn een 2 a 3 kruislagen voldoende voor een goed resultaat. Let wel dit hangt af van je ervaring !
Blanke laklaag spuiten
Aanbrengen van een mooie laag blanke lak om daarna te kunnen polijsten.
Indien je de onderstaande stappen volgt krijg je gegarandeerd een mooi resultaat:
De eerste laag blanke lak altijd binnen 24 uur na de kleurlaag aanbrengen;
- Spuit maximaal 3 lagen per dag met minimaal 2 uur tussen de lagen;
- Tussen de lagen heel voorzichtig schuren met Norton schuurpads of 3M schuurpads*. Kijk goed naar de laag en als je kleine oneffenheden ziet schuur je deze voorzichtig weg;
- Spuit maximaal 3 lagen per dag (houd 3 a 4 uur aan tussen de lagen)
- Na ongeveer 10 a 12 lagen 1 dag wachten en dan 3 lagen spuiten met 45 minuten tussenpauze en zonder te schuren;
- Droogtijd voordat je kan gaan polijsten is 1 dag voor elke laag die je gespoten hebt;
- Wees uitermate voorzichtig met droogschuren: als je door de laag heengaat kan je opnieuw alles wegschuren en je kleurlaag opnieuw aanbrengen.
De autolak van Motip 1K hoogglans gebruik ik vaak zelf vanwege de prijs en kwaliteit, een grote bus kost ongeveer 10 euro en je kan met 2 bussen de gehele gitaar spuiten.
Zie ook deze video: https://www.youtube.com/watch?v=DnxbVGE9yBwo
Polijsten
Polijsten van de blanke lak is nu niet heel moeilijk meer. Let wel op de scherpe randen van je gitaar en wees daar uitermate voorzichtig mee. Bij het schuren zo min mogelijk druk uitoefenen hoe harder je drukt hoe eerder je door de laag heen schuurt.
Kijk eerst even naar de video voordat je start met polijsten:
https://www.youtube.com/watch?v=MQZQlygYtAs&t=726s
Heb je ervaring met schuren start dan met k800, heb je geen ervaring gaan dan naar “tips voor beginners”
Start “level sanding” met schuurpapier K800, dit om krassen en oneffenheden weg te halen. Maak ronde draaiende bewegingen tot je geen glanzende delen meer ziet. Wees wel voorzichtig, want je zit zo door je laag heen, vooral op de kleine ronde zijkanten van de body.
Dan droog polijsten met K1000 zonder water. Maak nu rechte beweging heen en weer tot de ronde krassen weg zijn. Ga nu voorzichtig verder met K1500 en K2000 en eventueel K3000 nat polijsten. Er zijn gitaarbouwers die erbij zweren om alleen droog te polijsten. Dit kan maar dan moet je het spuitproces en polijstproces eerst goed onder controle hebben (heeft te maken met de dikte van je aflaklaag).
Tips voor de beginner
Bij het polijsten van je eerste gitaar raad ik aan om te starten met nat polijsten. Start met K 1200 of K1500, dit om te voorkomen dat je al bij je eerste gitaar de moed verliest.
Nat polijstpapier eerst even laten inweken in water gedurende 15 minuten. Er zijn zelfs puristen onder gitaarbouwers die beweren dat je het polijstpapier eerst 24 uur moet weken in een potje met water.
Ga nu verder met K2000 en daarna K3000 en blijf het oppervlak nathouden met een waterspuit.
Hierna kunnen je gaan polijsten met polijstpasta. Zoals de video laat zien zijn hier professionele polijstmachines voor, maar dit gaat ook goed met een boormachine die je vastzet op een tafel of een polijstmachine die voor auto’s gebruikt wordt. Deze is bij de bouwmarkt verkrijgbaar. Ik doe het met de hand en gebruik hiervoor ronde polijst pads met vloeibare polijstpasta.
Er is bij het polijsten met een machine maar 1 risico: blijf niet op dezelfde plek polijsten hou de gitaar in beweging om warmte opbouw te voorkomen ! Wacht met de volgende polijststap 45 minuten tot de warmte verdwenen is.
Polijstpasta of -vloeistof is te koop bij diverse gitaarbouwwinkels (Vox humana of Mr Drubbel).
Een video over het gebruik van de polijstmachine is via deze link te bekijken: https://www.youtube.com/watch?v=SRpawmqkd68
De laatste stap is een laag wax aanbrengen. Ik doe dit pas als ik de gehele gitaar heb afgemonteerd. De waslaag kan je ook na gebruik om je gitaar nog eens mooi op te poetsen na gebruik. Dunlop verkoopt deze wax ook in een setje samen met fretboard poets en reinigingsmiddel.
* Schuurpads van Norton of 3M zijn verkrijgbaar bij de bouwmarkt in 3 soorten ik gebruik fijn, middel en grof. Ik gebruik meestal de middel.
Help ons deze site over gitaarbouw in de lucht te houden. Zoek je nog een gitaarband, plectrums, Capo etc. kijk dan eens in onze webshop.